Trầm cảm di truyền là một khái niệm chỉ ra rằng, yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng trong việc tăng nguy cơ mắc bệnh trầm cảm ở người thân. Tuy nhiên, chuyên gia tại Askany cho biết, không phải bố mẹ nào bị trầm cảm thì con chắc chắn sẽ bị trầm cảm. Nếu bạn muốn tìm hiểu rõ ràng hơn về vấn đề này, hãy tham khảo ngay bài viết sau đây.
Bệnh trầm cảm có di truyền không?
Các nhà khoa học cho biết, có 40% người bị trầm cảm là do gen. Nghiên cứu của họ cũng chỉ ra rằng, nguy cơ mắc trầm cảm tăng gấp 2-3 lần ở những người có ba mẹ hoặc anh chị em ruột mắc trầm cảm.
Thực tế cho thấy, 1/3 nguyên nhân gây trầm cảm là do yếu tố di truyền và 2/3 còn lại là từ căng thẳng quá độ kéo dài. Nếu nguyên nhân dẫn đến trầm cảm là do căng thẳng quá độ kéo dài, bạn hoàn toàn có thể phòng tránh được. Nếu trầm cảm do yếu tố di truyền thì hầu như không thể phòng tránh.
Chuyên gia tâm lý tại Askany chẩn đoán một người mắc bệnh trầm cảm khi họ có một trong hai triệu chứng chính và 4 triệu chứng phụ, kéo dài liên tục trên hai tuần. Triệu chứng chính là: người bệnh có tâm trạng u uất, trầm buồn và không còn hứng thú với bất cứ việc gì. Còn triệu chứng phụ là: ăn uống kém, không muốn giao tiếp, rối loạn giấc ngủ, tự ti, có suy nghĩ muốn chết, suy nghĩ chậm chạp,...
Bạn có thể theo dõi thường xuyên, nếu thấy con mình xuất hiện các triệu chứng chính và phụ nêu trên thì phải đưa trẻ đi khám ngay để xem con có thực sự bị trầm cảm hay không. Chuyên gia sẽ xác định trầm cảm do nguyên nhân di truyền hay là các nguyên nhân khác. Nếu được chẩn đoán mắc trầm cảm, bệnh nhân cần được giúp đỡ và can thiệp sớm nhất, bởi họ không thể tự vượt qua.
Nguyên nhân trầm cảm di truyền
Vai trò của gen trong trầm cảm
Nhiều người thắc mắn nếu như trầm cảm có liên quan đến di truyền, vậy thì gen nào sẽ quyết định vấn đề này? Cho đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa có câu trả lời gen nào gây trầm cảm. Trầm cảm không được di truyền theo một gen cụ thể nào đó như các bệnh di truyền đơn gen khác. Thay vào đó, nhiều gen khác nhau có thể tương tác với nhau, tạo ra một khuynh hướng di truyền
Chỉ có một nhóm nhà nghiên cứu người Anh đã phân lập được 1 gen phổ biến ở những gia đình có người bị trầm cảm. The họ, nhiễm sắc thể 3p25-26 được tìm thấy ở 800 gia đình có người bị trầm cảm.
Do chưa biết được gen nào gây ra trầm cảm nên các nhà khoa học cũng không biết được cơ chế di truyền căn bệnh này ra sao. Còn bây giờ, hãy cùng tìm hiểu những yếu tố khác có liên quan đến việc di truyền trầm cảm.
Các yếu tố di truyền khác ảnh hưởng đến trầm cảm
Môi trường sống cùng những người bị trầm cảm
Bệnh trầm cảm di truyền liên quan đến nhiều yếu tố, trong đó có yếu tố “môi trường sống của gia đình”. Một đứa trẻ lớn lên với một người bị trầm cảm cũng có khả năng mắc căn bệnh này cao hơn. Chúng có thể vô thức bắt chước, học theo những hành vi của người trầm cảm mà không thấy đó là điều bất thường. Điều này cũng xảy ra tương tự với người trưởng thành.
Trầm cảm di truyền cũng liên quan đến yếu tố giới tính. Một nghiên cứu cho thấy, khoảng 42% phụ nữ trầm cảm liên quan đến di truyền, còn ở nam giới chỉ là 29%.
Mối quan hệ trong gia đình
Nếu chúng ta chỉ có người họ hàng xa mắc căn bệnh trầm cảm thì có bị di truyền hay không? Câu trả lời là có. Nhưng khi mối quan hệ họ hàng càng xa, sự tương đồng về gen di truyền càng ít. Do đó, nguy cơ mắc bệnh trầm cảm do di truyền sẽ thấp hơn so với trường hợp có người thân ruột thịt bị trầm cảm. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là bạn hoàn toàn không có nguy cơ mắc bệnh
Hormone serotonin
Serotonin là một hormone quan trọng giúp tạo ra cảm giác vui vẻ và thoải mái. Nó có liên quan chặt chẽ đến bệnh trầm cảm. Chính vì vậy, nhiều giả thuyết cho rằng trầm cảm có thể di truyền liên quan đến sự thay đổi trong mức độ của hormone serotonin.
Thực hiện bài test trầm cảm miễn phí tại Askany ngay.
Nên làm gì nếu gia đình có người bị trầm cảm?
Nếu trong gia đình có người đã hoặc đang bị trầm cảm, bạn cũng đừng quá lo lắng. Hãy dành thời gian tìm hiểu những triệu chứng của căn bệnh này. Hiểu rõ những dấu hiệu sẽ giúp bạn mau chóng nhận diện được tình trạng của mình hoặc người thân. Từ đó tìm ra phương pháp xử lý và hỗ trợ tốt hơn.
Đồng thời, bạn nên liên hệ với bác sĩ bất cứ khi nào thấy mình có dấu hiệu của trầm cảm. Hãy coi trầm cảm cũng như một căn bệnh bình thường, bạn có thể sẽ thấy dễ đối mặt hơn.
Trầm cảm do di truyền có chữa được không?
Trầm cảm có thể được điều trị, nhưng không có đảm bảo rằng nó sẽ hoàn toàn khỏi hẳn. Một số người có thể chỉ cần điều trị trong thời gian ngắn, trong khi người khác có thể phải sống với trầm cảm dai dẳng cả đời. Dù những người trong cùng một gia đình đều bị trầm cảm, thời gian và hiệu quả điều trị có thể khác nhau. Do đó, các chuyên gia tâm lý ở Askany chỉ có thể chắc chắn về việc trầm cảm là căn bệnh có thể thuyên giảm. Các phương pháp điều trị sẽ được điều chỉnh tùy theo tình trạng cụ thể của từng người, có thể bao gồm dùng thuốc, liệu pháp tâm lý (như CBT, IPT) hoặc kết hợp cả hai.
Xem thêm bài viết liên quan:
- Người trầm cảm có tự khỏi được không? Giải đáp từ chuyên gia
- Trầm cảm: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng ngừa hiệu quả
Askany đã cung cấp thông tin về việc trầm cảm di truyền cho bạn. Nếu trong gia đình bạn có người bị trầm cảm, đừng quá lo lắng. Trầm cảm có thể chỉ là tình trạng tạm thời và bị ảnh hưởng bởi các sự kiện lớn trong cuộc sống. Các bác sĩ và chuyên gia của chúng tôi có thể đưa ra phương pháp điều trị giúp bạn kiểm soát tình trạng này. Nếu bạn cảm thấy quá lo lắng hoặc có thắc mắc gì, hãy gửi câu hỏi tại đây cho những người có chuyên môn giải đáp.