Làn sóng của các AI ChatGPT, Gemini, Preny,... đã làm cho nhiều người quan tâm và muốn biết nhiều kiến thức tổng quan về trí tuệ nhân tạo hơn. AI trí tuệ nhân tạo là lĩnh vực khoa học máy tính chuyên phát triển các hệ thống thông minh có khả năng thực hiện các nhiệm vụ tương tự con người, chẳng hạn như học tập, nhận diện giọng nói, xử lý ngôn ngữ tự nhiên và thậm chí là ra quyết định. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn trí tuệ nhân tạo AI là gì, tác động mà nó mang lại, cũng như các ứng dụng thực tiễn của nó.
Trải nghiệm ngay trí tuệ nhân tạo AI chatbot Preny với khả năng giao tiếp bằng tiếng Việt thông minh nhất hiện nay. Đây là sản phẩm AI chatbot được phát triển bởi đội ngũ IT giàu kinh nghiệm Askany cải tiến từ những công nghệ AI tân tiến nhất hiện nay, dùng để tích hợp website bán hàng và tăng doanh thu hiệu quả.
Trí tuệ nhân tạo là gì?
Muốn biết mọi kiến thức tổng quan về trí tuệ nhân tạo thì trước tiên bạn nên hiểu trí tuệ nhân tạo AI là gì. Trí tuệ nhân tạo (AI - artificial intelligence) là lĩnh vực thuộc ngành khoa học máy tính, với mục đích là phát triển các hệ thống có khả năng học hỏi, sáng tạo và nhận diện hình ảnh như con người. AI sử dụng dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau để tìm hiểu và áp dụng kiến thức đó nhằm giải quyết các vấn đề mới.
Mục tiêu cốt lõi của AI là phát triển các hệ thống tự học, có khả năng tìm ra ý nghĩa từ những dữ liệu thu thập được. Những hệ thống này có thể sử dụng kiến thức đã học để giải quyết những vấn đề mới một cách giống con người. Ví dụ, các phần mềm AI chatbot miễn phí hiện nay cũng có thể tham gia vào cuộc trò chuyện một cách tự nhiên, tạo ra hình ảnh và văn bản độc đáo, đồng thời đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu theo thời gian thực. Nhờ vậy, tổ chức của bạn có thể tích hợp AI vào các ứng dụng để tối ưu hóa quy trình kinh doanh, nâng cao trải nghiệm khách hàng và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.
Sự phát triển của trí tuệ nhân tạo AI
Lịch sử phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) bắt đầu vào năm 1950, khi Alan Turing công bố bài viết "Máy tính và trí tuệ", trong đó ông đặt câu hỏi liệu máy móc có thể suy nghĩ như con người. Thuật ngữ "AI" được đưa ra sau đó, và từ năm 1957 đến 1974, sự phát triển của điện toán giúp máy tính xử lý dữ liệu nhanh hơn. Đây cũng là thời kỳ các thuật toán máy học (tìm hiểu công nghệ máy học machine learning là gì) đầu tiên được nghiên cứu và phát triển.
Đến những năm 1980, với sự hỗ trợ tài chính tăng lên, các thuật toán AI được cải tiến hơn. Nghiên cứu về học sâu (deep learning) cho phép máy tính tự học từ kinh nghiệm. Trong những năm 1990, AI đạt được các cột mốc lớn, bao gồm việc AI Deep Blue IBM đánh bại nhà vô địch cờ vua thế giới Garry Kasparov.
Kể từ đó, AI đã phát triển mạnh mẽ nhờ vào sự bùng nổ của dữ liệu và khả năng tính toán, cho phép máy móc tự ra quyết định và thực hiện các nhiệm vụ phức tạp, đưa AI trở nên phổ biến hơn trong đời sống. Trí tuệ nhân tạo trong tương lai có thể phát triển vượt bậc, nhanh đóng để hỗ trợ, ứng dụng vào rất nhiều khía cạnh trong cuộc sống con người.
Lợi ích và tác hại của trí tuệ nhân tạo AI
Khi đã nắm được những khái niệm tổng quan về trí tuệ nhân tạo và cân nhắc xem có nên ứng dụng trí tuệ nhân tạo hay không thì bạn nên tìm hiểu lợi ích và tác hại của AI trước.
Lợi ích của AI
AI trí tuệ nhân tạo ngày càng được sử dụng rộng rãi bởi những ưu điểm vượt trội mà nó mang lại, dưới đây là một số lợi ích của trí tuệ nhân tạo:
- Năng suất vượt trội: Tự động hóa các công việc lặp lại, xử lý thông tin khổng lồ với tốc độ nhanh hơn con người, hoạt động liên tục 24/7.
- Độ chính xác cao: Hạn chế lỗi con người, đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu, ít bị ảnh hưởng bởi cảm xúc.
- Khả năng sáng tạo: Hỗ trợ các lĩnh vực như nghệ thuật, thiết kế, và âm nhạc; giúp tạo ra các giải pháp mới, đột phá.
- Cá nhân hóa trải nghiệm: Tùy chỉnh dịch vụ và sản phẩm theo sở thích người dùng, nâng cao trải nghiệm khách hàng trong nhiều lĩnh vực.
- Giải quyết vấn đề toàn cầu: Đóng góp vào các lĩnh vực như y tế, môi trường, năng lượng, phân tích dữ liệu lớn (big data) để dự đoán và phòng ngừa rủi ro.
Nhược điểm của AI
Trí tuệ AI cũng có một số hạn chế nhất định, cũng như những nguy cơ tiềm ẩn khiến con người dè chừng:
- Nguy cơ mất việc làm: Công nghệ AI tự động hóa automation có thể thay thế công việc của con người, buộc người lao động phải nâng cao kỹ năng để thích ứng.
- Phân biệt đối xử: Thuật toán AI có thể bị sai lệch do dữ liệu không khách quan, dẫn đến những quyết định không công bằng.
- Vấn đề đạo đức: Hiện nay vẫn có nhiều lo ngại AI vượt khỏi tầm kiểm soát hoặc bị sử dụng cho mục đích tiêu cực như phát triển vũ khí hay thao túng thông tin.
Các loại AI trí tuệ nhân tạo hiện nay
Một phần nữa mà bạn cần biết khi tìm hiểu tổng quan về trí tuệ nhân tạo là cách mà con người chúng ta phân biệt các loại AI. Trên thế giới, hiện có 7 loại AI chính sau đây:
Reactive Machines - AI phản ứng
AI phản ứng là loại trí tuệ nhân tạo cơ bản nhất, không có khả năng ghi nhớ hay học hỏi từ các trải nghiệm trước đó. Loại AI này chỉ phản ứng với các tình huống diễn ra ngay tại thời điểm hiện tại.
Một ví dụ điển hình là Deep Blue của IBM, từng đánh bại kiện tướng cờ vua Gary Kasparov. Deep Blue không ghi nhớ các trận đấu trước mà chỉ nhận diện vị trí quân cờ và các quy tắc di chuyển để đưa ra nước đi chính xác trong từng khoảnh khắc. Khả năng này cho thấy mặc dù AI phản ứng đơn giản, nhưng vẫn có thể đạt được thành tựu nổi bật trong các tình huống cụ thể.
Limited Memory - AI với bộ nhớ hạn chế
Loại AI này được coi là thông minh hơn so với AI phản ứng vì có khả năng ghi nhớ và lưu trữ thông tin từ các tình huống trước đó. AI với trí nhớ hạn chế có thể học hỏi, phân tích và cải thiện khả năng ra quyết định dựa trên dữ liệu đã lưu.
Trợ lý ảo như Siri và Google Assistant là những ví dụ điển hình của loại AI này. Khi bạn hỏi về thời tiết, chúng không chỉ đưa ra thông tin ngay lập tức mà còn có thể ghi nhớ những câu hỏi trước đó để cải thiện độ chính xác trong các phản hồi tiếp theo. Khả năng học hỏi này giúp chúng phục vụ người dùng hiệu quả hơn trong nhiều tình huống.
Theory of Mind - AI ToM
ToM - AI lý thuyết về tâm trí được phát triển để mô phỏng khả năng của con người trong việc phán đoán tâm lý và cảm xúc của người khác. Loại AI này cần hiểu các yếu tố xã hội và tâm lý để đưa ra quyết định chính xác trong những tình huống xã hội.
Ví dụ, một ứng dụng AI có thể phân tích cảm xúc trong các tin nhắn hoặc bình luận trên mạng xã hội. Nếu AI nhận thấy ai đó đang buồn hoặc tức giận, nó có thể đề xuất nội dung an ủi hoặc khuyến khích, như "Hãy chia sẻ cảm xúc của bạn với tôi”. Khả năng này cho phép AI tương tác một cách tinh tế hơn với con người, góp phần nâng cao trải nghiệm người dùng.
Self-Aware - AI tự nhận thức
AI tự nhận thức là loại trí tuệ nhân tạo tiên tiến nhất, có khả năng nhận thức bản thân và hiểu rõ nhu cầu, cảm xúc của chính mình. Nó không chỉ đơn thuần thực hiện lệnh mà còn phát triển ý thức về sự tồn tại của mình. Loại AI này có thể đưa ra quyết định dựa trên mong muốn tự bảo vệ, tương tự như con người. Tuy nhiên, hiện tại AI tự nhận thức vẫn chỉ tồn tại trong lý thuyết, và do đó nó mở ra nhiều câu hỏi thú vị về tương lai của trí tuệ nhân tạo.
Trí thông minh hạn hẹp (ANI - Narrow AI)
Các loại AI này được thiết kế để thực hiện một số nhiệm vụ cụ thể. Mặc dù không có khả năng nhận thức toàn diện như con người, ANI có thể hoạt động xuất sắc trong phạm vi huấn luyện. Một số ứng dụng phổ biến của ANI bao gồm: trợ lý ảo như Siri, hệ thống gợi ý của Netflix, Spotify dựa trên hành vi người dùng, chatbot hỗ trợ khách hàng, xe tự lái như Tesla, hoạt động trong các đoạn đường an toàn đã lập trình, nhận diện khuôn mặt và giọng nói trong y tế và dịch thuật.
Trí thông minh tổng quát (AGI)
Có khả năng tương đương con người. Các AI AGI có ý thức và có thể tự học hỏi, giải quyết vấn đề mà không cần huấn luyện trước. Tuy nhiên, AGI vẫn chỉ tồn tại trong lý thuyết, với nhiều thách thức trong việc phát triển.
Siêu trí tuệ nhân tạo (ASI)
Các loại AI ASI sẽ có khả năng xử lý và phân tích dữ liệu nhanh chóng và hiệu quả hơn con người. Tuy nhiên, ASI hiện vẫn là khái niệm lý thuyết, xuất hiện chủ yếu trong phim ảnh. Việc phát triển ASI còn nhiều thách thức và phải đạt được AGI trước.
Ứng dụng AI trong các ngành nghề
Trí tuệ nhân tạo AI hiện nay được ứng dụng trong rất nhiều khía cạnh của đời sống thực tế:
- Ngành vận tải: Ứng dụng của trí tuệ nhân tạo AI đang dần thay đổi cách vận hành của ngành vận tải, đặc biệt là với xe tự lái. Một ví dụ nổi bật là vào năm 2016, Otto - công ty thuộc Uber - đã sử dụng xe tự lái để vận chuyển 50.000 lon bia Budweiser trên quãng đường 193 km. Dự báo trong tương lai, xe tự lái sẽ kết nối với nhau qua Wifi để tìm ra lộ trình vận chuyển tối ưu, giúp giảm chi phí và hạn chế tai nạn.
- Sản xuất: AI đang giúp các nhà máy và dây chuyền sản xuất trở nên hiệu quả hơn. Với khả năng phân tích dữ liệu mạnh mẽ, AI hỗ trợ tối ưu quy trình và đưa ra các quyết định kịp thời, chính xác.
- Y tế: Trong lĩnh vực y tế, AI đã được ứng dụng vào các thiết bị bay không người lái dùng trong cứu hộ khẩn cấp. Những thiết bị này di chuyển nhanh hơn xe chuyên dụng tới 40%, rất phù hợp khi phải tiếp cận những khu vực có địa hình khó khăn.
- Giáo dục: AI mang đến sự thay đổi lớn trong giáo dục. Các công việc như chấm bài hay dạy kèm giờ đây có thể được tự động hóa. Học sinh cũng có thể học theo tốc độ riêng nhờ các phần mềm AI được thiết kế riêng. AI còn giúp theo dõi tiến độ học tập và cảnh báo giáo viên khi có vấn đề phát sinh.
- Truyền thông: Trong truyền thông, AI hỗ trợ phân tích thói quen của người dùng, từ đó giúp doanh nghiệp phân phối quảng cáo chính xác hơn, đến đúng đối tượng vào đúng thời điểm.
- Dịch vụ: Ngành dịch vụ cũng đang tận dụng AI để hiểu rõ hơn về khách hàng. Bằng cách phân tích hành vi sử dụng, AI giúp đưa ra các giải pháp cá nhân hóa, mang đến trải nghiệm dịch vụ tốt hơn và hiệu quả hơn.
Top 6 công ty trí tuệ nhân tạo AI hàng đầu
Biết được trí tuệ nhân tạo là gì, bạn có thể hiểu được tại sao ngày càng nhiều doanh nghiệp trên thế giới ứng dụng AI. Doanh nghiệp muốn sở hữu được những sản phẩm AI thông minh thì đây là top những công ty cung cấp phần mềm AI uy tín nhất hiện nay:
Askany
Askany là một công ty đang phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực AI với sản phẩm tiêu biểu AI chatbot Preny. Điều đặc biệt ở Preny là chatbot voice này không chỉ được train để giao tiếp như người thật, mà còn được đào tạo chuyên sâu bởi các chuyên gia đa ngành, từ tài chính, giáo dục đến sức khỏe nên độ chính xác lên đến 99%. Preny có thể dễ dàng tích hợp vào các hệ thống doanh nghiệp để tư vấn chăm sóc khách hàng tự động, giúp tăng doanh thu lên 50%.
Google DeepMind
Là một trong những tên tuổi tiên phong trong lĩnh vực AI, Google DeepMind nổi bật với các sản phẩm đột phá như AlphaGo, hệ thống Google AI đã đánh bại nhà vô địch cờ vây thế giới. Trí tuệ nhân tạo AI của Google - DeepMind còn được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác, từ chăm sóc sức khỏe đến phát triển robot.
OpenAI
OpenAI là công ty đứng sau công nghệ GPT nổi tiếng, nền tảng của ChatGPT - một trong những chatbot AI phổ biến nhất hiện nay. GPT không chỉ vượt trội trong việc sử dụng NLP (khám ngay công nghệ NLP xử lý ngôn ngữ tự nhiên là gì) mà còn được ứng dụng rộng rãi trong các lĩnh vực như hỗ trợ viết, dịch thuật và lập trình.
IBM Watson
Watson của IBM là một trong những hệ thống AI toàn diện với khả năng xử lý ngôn ngữ tự nhiên và phân tích dữ liệu. Sản phẩm Watson Health của IBM được ứng dụng rộng rãi trong chăm sóc sức khỏe, giúp các bác sĩ phân tích dữ liệu bệnh nhân và đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả.
Microsoft Azure AI
Microsoft Azure AI cung cấp một loạt các dịch vụ AI trên nền tảng đám mây, từ phân tích dữ liệu đến nhận dạng giọng nói và hình ảnh. Sản phẩm tiêu biểu của Microsoft AI là Azure Cognitive Services, giúp các doanh nghiệp tích hợp AI vào hệ thống của mình để cải thiện hiệu suất và tối ưu hóa quy trình.
Aimesoft
Aimesoft là công ty trí tuệ nhân tạo AI cho các lĩnh vực như khách sạn, tài chính, y tế,... Công ty chuyên cung cấp dịch vụ AI giúp doanh nghiệp áp dụng được những công nghệ mới nhất vào hệ thống kinh doanh. Với hon 200 dự án đã thực hiện, Aimesoft đã chứng tỏ được năng lực và sự uy tín của mình trong việc cung cấp các sản phẩm Multimodal AI. Các sản phẩm tiêu biểu có thể kể đến là AimeReception, AimeHotel, AimeTalk.
Thông qua bài viết trên bạn đã biết được những kiến thức tổng quan về trí tuệ nhân tạo. Trí tuệ nhân tạo là một lĩnh vực rộng lớn và đầy tiềm năng, hứa hẹn mang đến những đột phá đáng kinh ngạc trong tương lai. Nếu bạn muốn hiểu sâu hơn về AI và các ứng dụng của nó, hoặc cách ứng dụng AI để phát triển doanh nghiệp, bạn có thể trao đổi trực tiếp với những chuyên gia trong lĩnh vực này. Hãy đặt câu hỏi của bạn cho các chuyên gia IT về AI, trí tuệ nhân tạo ngay trên ứng dụng Askany. Chúng tôi sẽ kết nối bạn với những người có kiến thức chuyên sâu nhất để giải đáp mọi thắc mắc của bạn.