Hội chứng sợ biển là gì? Bạn đã bao giờ cảm thấy tim đập thình thịch, chân tay lạnh ngắt chỉ vì nghĩ đến việc đặt chân lên tàu. Rất có thể bạn đã mắc Thalassophobia. Hội chứng sợ biển là một nỗi ám ảnh thường xuyên khiến người mắc phải cảm giác bất an, lo lắng tột độ khi ở gần hoặc trên biển. Hình ảnh những con sóng cuộn trào, tiếng gió rít gào có thể trở thành cơn ác mộng kinh hoàng, cản trở bạn tận hưởng những kỳ nghỉ biển tuyệt vời. Nhưng đừng lo lắng, bài viết này của Askany sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh này, từ đó tìm ra những cách đối phó hiệu quả để lấy lại sự tự tin và thoải mái khi tiếp xúc với biển.
Hội chứng sợ biển là gì?
Thalassophobia, hay hội chứng sợ biển được xếp vào nhóm các loại ám ảnh và cũng là một dạng của rối loạn tâm thần. Đây là nỗi ám ảnh sâu sắc đối với đại dương, biển cả và các vùng nước rộng lớn. Từ "Thalassa" trong tiếng Hy Lạp có nghĩa là "biển", và "phobia" nghĩa là "nỗi sợ hãi". Người mắc chứng này thường cảm thấy hoảng loạn, lo lắng và không kiểm soát được bản thân khi tiếp xúc với nước hoặc thậm chí chỉ tưởng tượng về nó.
Những người mắc Thalassophobia thường trải qua các triệu chứng như tim đập nhanh, hô hấp khó khăn, đổ mồ hôi, chóng mặt, và cảm giác không an toàn khi ở gần biển. Nỗi sợ hãi này có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân, bao gồm trải nghiệm tiêu cực trong quá khứ liên quan đến nước, xem phim hoặc đọc truyện về những sinh vật biển đáng sợ, hoặc đơn giản là do tính cách nhạy cảm.
>>> Tham khảo: Cập nhật chi phí khám tâm lý mới nhất
Hội chứng Thalassophobia có những triệu chứng gì?
Thalassophobia có một số triệu chứng tương tự như hội chứng sợ không gian hẹp hay hội chứng sợ đám đông. Nỗi sợ này biểu hiện dưới nhiều dạng khác nhau, người mắc có thể tránh xa biển, hồ bơi, không dám xem phim tài liệu về đại dương. Một số khác có thể cảm thấy hoảng sợ khi bơi ở vùng nước sâu, khi đi trên thuyền hoặc khi không chạm chân được vào đáy hồ bơi. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến của hội chứng sợ biển.
Lo lắng
Một số người có cảm giác lo lắng khi tiếp cận biển hoặc vùng nước sâu. Thậm chí, chỉ cần nhắc đến kế hoạch ra biển, họ đã xuất hiện triệu chứng của chứng sợ biển sâu (Thalassophobia), bao gồm đổ mồ hôi, tim đập nhanh và run rẩy.
Hoảng loạn
Những người mắc hội chứng Thalassophobia thường trải qua cơn hoảng loạn khi đứng gần biển, với các biểu hiện thở gấp, đau tức ngực, khó thở và cảm giác như sắp nguy hiểm đến tính mạng.
Hành vi né tránh
Nỗi sợ biển sâu khiến họ có xu hướng tránh xa các tình huống liên quan đến đại dương, như từ chối du lịch biển, không tham gia các môn thể thao dưới nước, thậm chí tránh nói về biển.
Mất tập trung
Khi ở gần biển, người mắc Thalassophobia có thể mất khả năng tập trung vào công việc, tâm trí luôn bận tâm đến nỗi lo sợ vô hình.
Khó ngủ
Đối với nhiều người, nỗi ám ảnh này khiến họ mất ngủ ngay từ khi lên kế hoạch cho chuyến đi biển, tâm trí không ngừng lo lắng dù chưa thực sự đặt chân đến đó.
Nếu bạn đang có dấu hiệu khó ngủ, hãy tham khảo ngay địa chỉ khám chữa mất ngủ uy tín hiện nay.
Nguyên nhân của hội chứng sợ biển
Nguyên nhân cụ thể của hội chứng sợ biển vẫn chưa được làm rõ. Một số người có thể mắc hội chứng thalassophobia mà không có nguyên nhân, một số khác có thể sợ biển sau khi trải qua một sự kiện đau thương. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến khác có thể kể đến:
- Tai nạn trong quá khứ: Thalassophobia có thể bắt nguồn từ những trải nghiệm đau thương như suýt chết đuối, chứng kiến cá mập tấn công, chưa biết bơi, hoặc nghe kể về những câu chuyện đáng sợ về biển. Những trải nghiệm này có thể tạo ra nỗi ám ảnh khi liên tưởng tới những vùng nước sâu, khiến nỗi sợ ngày càng trầm trọng theo thời gian.
- Thiếu kiến thức và hiểu biết: Những người ít tiếp xúc với biển, hoặc thường nghe những câu chuyện đáng sợ về đại dương có thể hình thành những suy nghĩ sai lệch và nỗi sợ vô căn cứ.
- Nỗi ám ảnh chung: Cũng giống như các loại ám ảnh khác, hội chứng sợ biển có thể xuất hiện khi một người đột ngột đối mặt với một môi trường xa lạ và cảm thấy mất kiểm soát.
- Yếu tố di truyền: Một số nghiên cứu cho thấy, gene di truyền có thể đóng một vai trò nhất định trong việc hình thành nỗi sợ biển. Nếu trong gia đình có người mắc hội chứng này, khả năng con cái cũng mắc phải sẽ cao hơn.
- Sự nuôi dưỡng từ cha mẹ: Cách cha mẹ nuôi dạy con cũng ảnh hưởng đến việc hình thành nỗi sợ. Nếu cha mẹ thường xuyên thể hiện sự lo lắng hoặc sợ hãi khi ở gần nước sâu, trẻ em có thể bắt chước và hình thành nỗi sợ tương tự.
Nguyên nhân gây ra hội chứng sợ biển thường là sự kết hợp của nhiều yếu tố, có thể là do trải nghiệm cá nhân, di truyền, hoặc cả môi trường sống. Việc xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh sẽ giúp quá trình điều trị trở nên hiệu quả hơn.
Chẩn đoán hội chứng sợ biển như thế nào?
Để xác định chính xác liệu bạn có mắc hội chứng sợ biển hay không, các chuyên gia sức khỏe tâm thần sẽ tiến hành một quá trình đánh giá toàn diện. Quá trình này thường bao gồm các bước sau:
- Kiểm tra sức khỏe tổng quát: Bác sĩ sẽ tiến hành khám tổng quát để kiểm tra sức khỏe tổng thể của bạn, bao gồm các xét nghiệm cần thiết. Mục đích là để loại trừ các nguyên nhân vật lý có thể gây ra các triệu chứng tương tự như hội chứng sợ biển.
- Đánh giá tâm lý: Tiếp theo, bạn sẽ được yêu cầu làm các bài kiểm tra để đánh giá phản ứng của bạn khi tiếp xúc với hình ảnh, âm thanh hoặc các tình huống liên quan đến nước. Bác sĩ sẽ hỏi bạn về những trải nghiệm, cảm xúc và suy nghĩ của bạn khi đối mặt với biển hoặc các vùng nước sâu.
- Đánh giá chẩn đoán: Cuối cùng bác sĩ sẽ sử dụng các tiêu chí chẩn đoán quốc tế (như DSM-5) để so sánh các triệu chứng của bạn với các tiêu chuẩn chẩn đoán của hội chứng sợ biển và đưa ra kết luận cuối cùng.
Điều trị hội chứng sợ biển như thế nào?
Liệu pháp tiếp xúc
Liệu pháp tiếp xúc là một trong những phương pháp hiệu quả để điều trị hội chứng sợ biển. Phương pháp này giúp người bệnh đối mặt dần dần với những kích thích gây ra nỗi sợ, từ đó làm giảm cường độ của các triệu chứng. Quá trình điều trị thường bắt đầu bằng việc tiếp xúc với hình ảnh liên quan đến biển, sau đó tiến đến video và cuối cùng là tiếp xúc trực tiếp với môi trường nước. Dưới sự hướng dẫn của chuyên gia, người bệnh sẽ học cách kiểm soát phản ứng của cơ thể trước những kích thích gây sợ hãi.
Liệu pháp nhận thức hành vi
Liệu pháp nhận thức hành vi tập trung vào việc thay đổi những suy nghĩ tiêu cực và hành vi tránh né của người bệnh. Chuyên gia tư vấn tâm lý sẽ giúp bệnh nhân nhận biết và thách thức những suy nghĩ phi lý về biển, đồng thời rèn luyện các kỹ năng đối phó với tình huống.
Thiền định
Thiền định là một công cụ hữu ích để giảm căng thẳng và tăng cường khả năng tập trung. Bằng cách tập trung vào hơi thở và cảm giác cơ thể, người bệnh có thể giảm bớt lo lắng và tăng cường sự bình tĩnh.
Nếu kết hợp được cả 3 phương pháp điều trị trên sẽ mang lại hiệu quả rất tốt cho người bệnh. Người thân cũng nên lưu ý rằng, quá trình điều trị có thể kéo dài tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của hội chứng sợ biển và sự cố gắng của người bệnh. Bạn bè và gia đình cũng nên kiên trì và hỗ trợ hết mình cho bệnh nhân trong quá trình này.
Qua bài viết trên, chúng ta đã hiểu được hội chứng sợ biển là gì, những nguyên nhân, dấu hiệu, phương pháp chẩn đoán và điều trị của nó. Mong rằng những thông tin mà chuyên gia của Askany cung cấp sẽ hỗ trợ được bạn trong việc nhận diện và tìm cách vượt qua nỗi sợ này. Nếu bạn hoặc người thân nghi ngờ mình mắc chứng thalassophobia, hãy trò chuyện và tham vấn cùng chuyên gia trên Askany để được hỗ trợ tốt nhất.